Στις 10 Φεβρουαρίου 2025, εκδόθηκε η υπ' αριθμ. πρωτ. 3496/10-02-2025 Ερμηνευτική Εγκύκλιος από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, η οποία παρέχει διευκρινίσεις σχετικά με την εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας στους κλάδους του τουρισμού και της εστίασης. Η εγκύκλιος αυτή αποσαφηνίζει υποχρεώσεις και εξαιρέσεις που απορρέουν από την υπ' αριθμ. 44485/11-09-2024 απόφαση της Υπουργού Εργασίας (ΦΕΚ Β' 5151/11-09-2024), η οποία καθιστά υποχρεωτική την ένταξη στο σύστημα της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας για τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται κατά κύρια δραστηριότητα στις υπηρεσίες διαμονής και εστίασης.

1. Γενικές Υποχρεώσεις

Από την 11η Σεπτεμβρίου 2024, οι εργοδότες που δραστηριοποιούνται στους κλάδους του τουρισμού και της εστίασης, βάσει του κύριου ΚΑΔ τους, υποχρεούνται να εφαρμόζουν το σύστημα Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας για το σύνολο των εργαζομένων τους που απασχολούνται με φυσική παρουσία στον χώρο εργασίας. Από την 1η Μαρτίου 2025, η μη συμμόρφωση συνεπάγεται την επιβολή διοικητικών κυρώσεων, όπως προβλέπονται στα Παραρτήματα V και VI της ΥΑ 80016/31-08-2022 (ΦΕΚ Β' 4629).

Η χρήση της ψηφιακής κάρτας περιλαμβάνει τη σήμανση της πρώτης εισόδου και της τελευταίας εξόδου των εργαζομένων από τις κτιριακές εγκαταστάσεις της επιχείρησης. Σε συνδυασμό με το δηλωμένο ωράριο στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ, η σήμανση αυτή καθορίζει τον πραγματικό χρόνο απασχόλησης.

2. Οριζόντιες Εξαιρέσεις

Οι εξαιρέσεις από την εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας αφορούν τις επιχειρήσεις στις οποίες:

• Ο κύριος ΚΑΔ εργοδότη στο TAXIS δεν ανήκει στους ενταγμένους κλάδους, ακόμα και αν υποκαταστήματα της επιχείρησης εμπίπτουν στο σύστημα.

• Ο κύριος ΚΑΔ είναι ενταγμένος, αλλά δεν παράγει οικονομική δραστηριότητα (μηδενικά έσοδα στο έντυπο Ε3 του τελευταίου φορολογικού έτους) και ο δευτερεύων ΚΑΔ, που αποτελεί την κύρια επιχειρηματική δραστηριότητα, δεν ανήκει στους ενταγμένους ΚΑΔ.

Δεν προβλέπεται προαιρετική ένταξη επιχειρήσεων που δεν υπάγονται υποχρεωτικά στο σύστημα.

3. Σήμανση της Ψηφιακής Κάρτας και Επιπτώσεις

Η σήμανση της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας αποτελεί αποκλειστική ευθύνη του εργαζομένου. Σε περίπτωση αποκλίσεων μεταξύ του δηλωθέντος ωραρίου και των σημάνσεων, προβλέπονται διοικητικές κυρώσεις.

• Ο αριθμός των σημάνσεων πρέπει να είναι ζυγός: μηδέν (0) για τηλεργασία ή απουσία, δύο (2) για συνεχές ωράριο, τέσσερα (4) για διακεκομμένο ωράριο.

• Εργαζόμενοι που εργάζονται σε διαφορετικά υποκαταστήματα της ίδιας επιχείρησης πρέπει να σημάνουν είσοδο στο πρώτο και έξοδο στο δεύτερο υποκατάστημα.

Η μη σήμανση της κάρτας μπορεί να οδηγήσει σε κυρώσεις για τον εργοδότη, καθώς θεωρείται υπεύθυνος για την τήρηση του συστήματος.

4. Απολογιστικό Σύστημα Καταχώρισης Ωραρίου

Με τον ν. 5053/2023, παρέχεται η δυνατότητα στις επιχειρήσεις να επιλέγουν απολογιστικό σύστημα δήλωσης αλλαγών ωραρίου και υπερωριών. Σε αυτή την περίπτωση, οι αλλαγές καταχωρίζονται έως το τέλος του επόμενου ημερολογιακού μήνα, με προϋπόθεση την έγκαιρη δήλωση της επιλογής αυτής στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ.

5. Δικαιολογημένες Αποκλίσεις στη Σήμανση

Υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες η μη σήμανση της ψηφιακής κάρτας θεωρείται δικαιολογημένη, όπως:

• Τηλεργασία: Οι εργαζόμενοι δεν υποχρεούνται να σημαίνουν κάρτα τις ημέρες που εργάζονται εξ αποστάσεως.

• Εργασία εκτός έδρας (π.χ. περιοδεύοντες πωλητές, τεχνικοί, οδηγοί): Εφόσον δηλωθεί εξαρχής η φύση της εργασίας τους, δεν απαιτείται σήμανση.

• Διευθυντικά στελέχη: Απογράφονται στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ, αλλά εξαιρούνται από την υποχρέωση σήμανσης κάρτας.

• Εργαζόμενοι σε επιχειρήσεις με μη σταθερό τόπο εργασίας (π.χ. υπηρεσίες catering): Η σήμανση γίνεται στον εκάστοτε χώρο παροχής εργασίας.

6. Κυρώσεις για Μη Συμμόρφωση

Οι επιχειρήσεις οφείλουν να υποβάλλουν τις σημάνσεις στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ εντός 15 λεπτών από το γεγονός (έναρξη ή λήξη εργασίας). Η εκπρόθεσμη δήλωση επιτρέπεται μόνο σε περιπτώσεις ανωτέρας βίας (π.χ. βλάβες ηλεκτροδότησης ή τηλεπικοινωνιών). Η μη συμμόρφωση επισύρει κυρώσεις, οι οποίες ενδέχεται να περιλαμβάνουν διοικητικά πρόστιμα ή άλλες κυρώσεις που ορίζονται από την Επιθεώρηση Εργασίας.

Συμπέρασμα

Η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας αποτελεί ένα εργαλείο διαφάνειας για την τήρηση των εργασιακών δικαιωμάτων και τον έλεγχο της απασχόλησης στους κλάδους του τουρισμού και της εστίασης. Οι επιχειρήσεις οφείλουν να συμμορφωθούν με τις νέες απαιτήσεις, ενώ οι εργαζόμενοι πρέπει να τηρούν τις υποχρεώσεις σήμανσης. Η μη συμμόρφωση συνεπάγεται αυστηρές κυρώσεις, καθιστώντας απαραίτητη την πλήρη κατανόηση και εφαρμογή του νέου πλαισίου από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς.